Όταν το πένθος ζητά εκδίκηση

Όταν το πένθος ζητά εκδίκηση, παύει να είναι πένθος. Μεταμορφώνεται σε κάτι σκοτεινό και νοσηρό, σε μία ύπουλη μετάλλαξη του δικαίου σε αδικία, της λύπης σε μίσος. Ο άνθρωπος που υποφέρει από την απώλεια είναι αξιολύπητος, μα όταν αυτός ο ίδιος άνθρωπος επιλέγει συνειδητά να πονέσει άλλους στο όνομα της δικαιοσύνης του, γίνεται αξιοκατάκριτος.

Η εκδίκηση δεν δικαιώνει τη μνήμη αυτού που χάθηκε. Αντίθετα, την προδίδει με τον χειρότερο τρόπο. Εκείνος που επιλέγει να γίνει τιμωρός, εγκαταλείπει κάθε τιμή που θα μπορούσε να συνοδεύσει τον πόνο του. Γίνεται δειλός, ένας κοινός δήμιος, που βαφτίζει τον εγωισμό και την ανικανότητά του να διαχειριστεί τον πόνο του ως «δίκαιο χρέος».

Η πραγματική τραγωδία έγκειται στο ότι, μέσα στην τυφλή του μανία, αυτός που πενθεί πιστεύει ότι τιμά τον νεκρό, ενώ στην πραγματικότητα τον προσβάλλει βαθύτατα. Η εκδίκηση δεν επιστρέφει την ζωή, δεν απαλύνει την θλίψη, ούτε εξαγνίζει την μνήμη. Αντίθετα, την υποβιβάζει σε όχημα για προσωπική ικανοποίηση και φθηνή εκτόνωση. Ένας τέτοιος άνθρωπος δεν αξίζει οίκτου, αλλά αυστηρής κρίσης, διότι ενώ έχει γνωρίσει την απώλεια, επιλέγει συνειδητά να προκαλέσει κι άλλους να τη βιώσουν.

Το αληθινό πένθος δεν είναι ποτέ εκδικητικό. Είναι σιωπηλό, ευγενές, βαθιά ανθρώπινο. Οτιδήποτε άλλο είναι υποκρισία, μια θλιβερή παρωδία της δικαιοσύνης που σπιλώνει τόσο τη ζωή όσο και τον θάνατο.

Δημήτρης Βίκτωρ